Ngày 14/3, Bệnh viện Bạch Mai (BVBM) tổ chức buổi hội chẩn trực tuyến với 8
Bệnh viện vệ tinh của BVBM và Bệnh viện đa khoa (BVĐK) Quảng Ngãi. Do tính cấp
thiết của vấn đề nên nội dung buổi hội chẩn trực tuyến thường quy đổi chủ đề từ
chuyên khoa Thận tiết niệu sang hội chẩn về ca bệnh viêm da dày sừng của BVĐK
Quảng Ngãi và một số ca bệnh viêm phổi nặng có giảm bạch cầu của BVĐK Nghệ An.
GS.TS. Ngô Quý Châu, Phó giám đốc BVBM, Giám đốc Trung tâm Hô hấp chủ trì buổi
hội chẩn. Tham gia hội chẩn về phía Bệnh viện Bạch Mai có các giáo sư, bác sỹ đầu
ngành: PGS.TS. Phạm Duệ, Giám đốc Trung tâm Chống độc; PGS.TS. Bế Hồng Thu, Phó
Giám đốc TT Chống độc; PGS.TS. Nguyễn Gia Bình, Trưởng khoa Hồi sức tích cực,
PGS.TS. Đặng Quốc Tuấn, phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, TS. Lê Thị Diễm Tuyết,
phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, PGS.TS. Nguyễn Thị Lan, nguyên phó khoa Huyết
học; PGS.TS. Nguyễn Khoa Diệu Vân, Trưởng khoa Nội tiết – Đái Tháo đường,
PGS.TS. Nguyễn Thị Vân Hồng, Phó trưởng khoa Tiêu hóa, TS. Phạm Thanh Thủy, Phó
trưởng khoa Truyền nhiễm; PGS.TS. Phạm Thị Hồng Thi, Phó Viện trưởng Viện Tim mạch;
BSCC. Ngô Xuân Nguyệt, Trưởng khoa Da liễu, TS Phạm Huy Thông, Phó Giám đốc Trung
tâm Dị ứng Miễn dịch lâm sàng; BS. Chu Chí Hiếu, Trung tâm Dị ứng Miễn dịch lâm
sàng, Ths.BS. Vũ Trí Tiến, Phó Giám đốc TT Đào tạo và Chỉ đạo tuyến; TS. Chu Thị
Hạnh, phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, TS. Vũ Văn Giáp, Trung tâm Hô hấp và các học
viên sau đại học của Bệnh viện Bạch Mai và Trường Đại học y Hà Nội tham dự.Các
đầu cầu tham gia hội chẩn trực tuyến có lãnh đạo và bác sỹ của 8 BVVT và BVĐK
Quảng Ngãi (nơi xảy ra các ca bệnh viêm da dày sừng)…
Thông tin Bệnh án của 2 bệnh nhân vào BVĐK Quảng Ngãi: Bệnh nhân nam 63 tuổi
và Bệnh nhân nữ 58 tuổi, Nữ, dân tộc H’rê, trú tại Sơn Ba – Sơn Hà, Quảng Ngãi,
vào BVĐK Quảng Ngãi ngày 19/2/2013. Qua khám lâm sàng, cả 2 bệnh nhân đều có biểu
hiện giống nhau: Da vùng quanh móng tay, chân dày, bong vảy; da vùng rìa bàn
tay, bàn chân và kẽ các ngón chân dày sừng, thâm đen, không ngứa, không đau, ở
2 gan bàn chân, tay, lòng bàn tay, chân cũng thâm đen, dày sừng. Hai bệnh nhân
là hai vợ chồng, cùng mắc bệnh trong gia đình có 5 người và cùng ăn gạo từ lúa ủ.
Chẩn đoán xác định, cả 2 bệnh nhân đều mắc Hội chứng viêm da dày sừng bàn tay,
bàn chân mức độ nhẹ. Sau 2 tuần điều trị theo phác đồ chuẩn của Bộ Y tế, bệnh
nhân ăn uống tốt, các sinh hoạt khác bình thường…Ngày 04/3, bệnh nhân xin xuất
viện .
BS Phượng, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Ba Tơ cho biết: Trong 14 bệnh nhân
mắc viêm da dày sừng có 3 trường hợp được theo dõi tại Trung tâm Y tế huyện Ba
Tơ, các trường hợp còn lại chuyển đến BVĐK Quảng Ngãi. Thời gian điều trị trung
bình điều trị là 23 ngày. Trong 14 ca mắc năm 2013 có 6 ca tái phát từ năm
2012. Qua khảo sát tập quán, thói quen và lối sống, nhiều hộ dân trong vùng vẫn
dùng gạo từ lúa ủ hoặc gạo để quá lâu, sinh nấm mốc.
PGS.TS.Phạm Duệ- Giám đốc Trung tâm Chống độc, người đã 4 lần trực tiếp
cùng đoàn công tác của Bộ y tế và Bệnh viện Bạch Mai vào khảo sát, điều tra tại
Quảng Ngãi đưa ra nhận định: Qua thống kê, cứ từ tháng 2 đến tháng 4 hàng năm tỷ
lệ bệnh viêm da dày sừng tăng. Bước đầu có thể thấy bệnh viêm da dày sừng có
liên quan đến yếu tố thời tiết nóng ẩm. Còn các ca bệnh mắc viêm gan và tử vong
của năm 2012 của huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi, qua sinh thiết và tử thiết đều thấy
chủ yếu là do nhiễm độc. Yếu tố nguy cơ có thể do gạo, ngũ cốc của bà con dân tộc
bị nhiễm nấm mốc. Thực tế đoàn công tác của Bộ y tế và Bệnh viện Bạch Mai cho
thấy bà con dân tộc của huyện Ba Tơ thường ăn gạo lúa ủ bị nấm mốc, khoảng 20%
các mẫu gạo và ngũ cốc của bà con bị nhiễm nấm aspergillus, loại nấm sản sinh
ra aflatoxin, độc tố có thể gây độc cho gan và làm tổn thương da. Do vậy, tại
thời điểm này, khi chưa các định được thêm các nguyên nhân khác thì chúng ta
nên phòng bệnh hơn chữa bệnh. Nhiều bệnh nhân bị bệnh trong năm trước có tình
trạng suy ding dưỡng nặng, thiếu các vi chất…do vậy sẽ có nguy cơ mắc thêm các
nhiễm trùng cơ hội trên nền da bị dày sừng.
GS.TS. Ngô Quý Châu và các nhà khoa học tham gia buổi
hội chẩn đã thảo luận và thống nhất cần tiếp tục theo dõi sát tình hình Hội chứng
viêm da dày sừng ở Quảng Ngãi. Tiếp tục tuyên truyền cho bà con khi thu hoạch cần
phải phơi khô lúa trước khi bảo quản để tránh bị nấm mốc. Không ăn gạo ủ, các
loại ngũ cốc (ngô, khoai, sắn…) bị nấm mốc. Không uống rượu chế biến từ các ngũ
cốc bị nhiễm nấm mốc. Cần tiếp tục theo dõi những ca mắc đã được điều trị khỏi
theo phác đồ từ những năm trước, phát hiện và điều trị kịp thời nếu bệnh tái
phát.
Đỗ Hằng
