Nguyên nhân của viêm mũi dị ứng là
gì?
Có một số giả thuyết giải thích về
nguyên nhân gây
viêm mũi dị ứng chủ yếu do phản ứng của cơ thể khi gặp vật lạ (dị
nguyên) đối
với cơ thể, ví dụ như bụi, phấn hoa, lông chó, mèo, bào tử nấm (nấm
mốc)…
Những tác nhân này thường đóng vai trò như một kháng nguyên không hoàn
toàn khi
gặp kháng thể (có trong cơ thể) tương ứng thì xảy ra hiện tượng phản
ứng. Hiện
tượng phản ứng dị ứng này xảy ra ngay ở lớp nhày niêm mạc của hệ thống
đường hô
hấp trên như mũi, họng, xoang… gây nên hiện tượng viêm và kích thích
niêm
mạc. Viêm mũi dị ứng có liên quan đến các cơ địa dị ứng. Thông thường
người bị
viêm mũi dị ứng gặp ở người có cơ địa dị ứng nhiều hơn như viêm da dị
ứng, mề đay mạn tính, tổ đỉa… Chính vì vậy cùng một tác nhân gây kích
thích
nhưng có người bị bệnh viêm mũi dị ứng nhưng cũng có người không bị. Các
tác
nhân gây kích thích cũng có thể theo đường hô hấp nhưng cũng có thể vào
cơ thể
theo đường qua da, hoặc theo đường ăn uống.
Biểu hiện của viêm mũi dị ứng như
thế nào?
Hầu hết người bị viêm mũi dị ứng có
nhiều triệu
chứng giống nhau như ngứa mũi, chảy mũi nước, đặc biệt là hắt hơi hàng
tràng
liền. Nếu đã thành mạn tính thì có thể nghẹt mũi gần như thường xuyên, ù
tai,
nhức đầu (dễ nhầm với viêm xoang). Một số trường hợp viêm mũi mạn tính
kéo dài
có thể có hiện tượng loạn khứu giác (mất mùi) hoặc ngủ ngáy do nghẹt
mũi.
Người ta phân viêm mũi dị ứng thành
2 loại chính
là viêm mũi dị ứng theo mùa và viêm mũi dị ứng có quanh năm. Viêm mũi dị
ứng
theo mùa là tùy thuộc vào thời tiết từng mùa xuất hiện các loại dị
nguyên trong
gió như phấn hoa, nấm mốc… Viêm mũi dị ứng quanh năm tức là mùa nào
cũng có
thể bị viêm mũi dị ứng do có liên quan đến một số dị ứng nguyên như côn
trùng (mò, mạt, bọ chét, ve…), bụi trong nhà, lông súc vật nuôi trong
nhà
nhất là lông của mèo, chó… Bệnh viêm mũi dị ứng tuy không nguy hiểm
đến tính mạng
nhưng gây nhiều phiền toái cho người bệnh và do vậy ảnh hưởng lớn đến
sức khoẻ.
Viêm mũi dị ứng nếu không được điều trị thoả đáng thì nó cũng là một
trong
những nguyên nhân dẫn đến viêm xoang dị ứng, polyp mũi, polyp xoang…
Cách
phòng bệnh viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng đa dạng và nhiều
nguyên nhân,
những trường hợp có cơ địa dị ứng cần cảnh giác cao với viêm mũi dị ứng.
Để góp
phần hạn chế bị viêm mũi dị ứng không nên nuôi chó, mèo trong nhà. Hạn
chế đến
mức tối đa không tiếp xúc với chúng. Cần vệ sinh định kỳ chăn, ga, gối,
đệm,
vải bọc ghế, bọc đệm. Nhà ở cần thoáng, mát, sạch sẽ, tránh ẩm ướt nếu
làm được
như vậy sẽ hạn chế nấm mốc phát triển. Cần vệ sinh răng miệng hàng ngày
nhất là
đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Hạn chế đến mức tối đa
hút
thuốc lá, thuốc lào. Tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với bụi. Cần đeo khẩu
trang
khi quét dọn nhà và lúc ra đường. Những lúc giao mùa, thời tiết thay đổi
từ
nóng sang lạnh cần giữ ấm cơ thể (mặc ấm) nhất là vùng cổ, mũi. Khi bị
bệnh
viêm mũi dị ứng nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tai, mũi, họng. Không nên
tự
chẩn đoán bệnh cho mình và tự mua thuốc để điều trị.
PGS.TS.TTƯT.
Bùi Khắc Hậu
suckhoedoisong.vn
