đã có 35 cán bộ luân phiên của 17 chuyên ngành đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
đào tạo, tập huấn – chuyển giao và hoàn thiện 62 kỹ thuật chuyên môn cho gần
2500 lượt cán bộ của 6 bệnh viện: Bệnh viện đa khoa tỉnh Yên Bái, Bệnh viện Tâm
thần Yên Bái, Bệnh viện đa khoa khu vực Nghĩa Lộ – Yên Bái, Bệnh viện đa khoa
tỉnh Hà Nam, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hưng Yên và Bệnh viện đa khoa khu vực Phố
Nối – Hưng Yên. Cùng với công tác đào tạo, tập huấn cho các cán bộ của các bệnh
viện tuyến dưới, các cán bộ luân phiên của Bệnh viện Bạch Mai cũng tham gia
khám và điều trị trực tiếp cho 2000 lượt bệnh nhân, xử trí được 50 trường hợp
bệnh nhân nặng lẽ ra phải chuyển tuyến. Những đóng góp tích cực của các cán bộ
Bệnh viện Bạch Mai (tiến sỹ, bác sỹ, điều dưỡng, kỹ sư…) trong 3 tháng mở đầu
triển khai Đề án 1816 đã được ngành y tế cũng như nhân dân tại các địa phương
ghi nhận.
Bước sang Quý
1/2009, phát huy những thành quả đã đạt được, Bệnh viện Bạch Mai tiếp tục phối
hợp với 11 Sở y tế khu vực phía Bắc cử 23 cán bộ của 14 lĩnh vực về hỗ trợ cho
14 bệnh viện tuyến dưới.
Qua 6 tháng
triển khai Đề án 1816, theo báo cáo sơ bộ tại các bệnh viện tuyến dưới, cán bộ
về luân phiên đã tổ chức đào tạo chuyên môn cho gần 3500 lượt cán bộ y tế tại
các bệnh viện tuyến tỉnh và các cơ sở y tế tuyến huyện. Tình trạng người bệnh
phải chuyển tuyến trên đã giảm đi rõ rệt. Nhiều bệnh nhân lẽ ra phải chuyển
tuyến, nhưng nhờ có các cán bộ luân phiên đã được điều trị thành công ngay
trong điều kiện hiện có tại cơ sở… Thành công bước đầu trong công tác thực hiện
Đề án 1816 đã đem lại sự tin tưởng cho người dân địa phương về năng lực chuyên
môn cũng như khả năng đáp ứng về kỹ thuật của y tế địa phương. Đặc biệt trong
trường hợp khẩn cấp có những bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo vượt quá khả năng
chuyên môn của tuyến dưới, bệnh nhân có thể tử vong trên đường chuyển về tuyến
trên, Bệnh viện Bạch Mai đã cử cán bộ chuyên môn giỏi, có trình độ tay nghề cao
và mang theo trang thiết bị và các phương tiện y tế để cứu sống kịp thời người
bệnh.
Kinh nghiệm
Trên nguyên
tắc khảo sát nhu cầu chuyên môn kỹ thuật “cần” của y tế cơ sở và thực tế “có”
của Bệnh viện Bạch Mai, nhằm phát huy tối đa hiệu quả của đề án, Trung tâm Đào
tạo – Chỉ đạo tuyến – Bệnh viện Bạch Mai đã xác định những lĩnh vực kỹ thuật mà
bệnh viện cần chuyển giao để cử cán bộ có trình độ chuyên môn giỏi, có khả năng
chuyển giao kỹ thuật và điều trị, giải quyết chuyên môn độc lập, nhằm hướng tới mục tiêu thực hiện Đề án 1816
một cách hiệu quả, thiết thực, tránh hình thức, …
Đối với các
cán bộ luân phiên, lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai đặt ra yêu cầu: bên cạnh, việc
hỗ trợ tuyến dưới trong công tác khám chữa bệnh, một nhiệm vụ quan trọng của
các cán bộ là phải xây dựng nội dung, chương trình, tổ chức các buổi tập huấn
chuyên đề nâng cao kiến thức và các quy trình kỹ thuật chuyên môn, tư vấn cho
bệnh viện tuyến dưới có kế hoạch đào tạo cán bộ chuyên khoa. Trên cơ sở đó,
từng bước tiến hành đào tạo các cán bộ có nghiệp vụ chuyên khoa sâu thuộc các
lĩnh vực (Hô hấp, Tim mạch, Thận tiết niệu, Dị ứng MDLS, Thần kinh, Nội tiết, Tiêu
hoá, Y học hạt nhân, Chẩn đoán hình ảnh…) theo hình thức đào tạo “máy cái”,
“cầm tay chỉ việc”, chuyển giao kỹ thuật y học tiên tiến, làm nền móng cho việc
thành lập các đơn vị chuyên khoa sâu trong mô hình khoa Nội tổng hợp của các
bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh hiện nay. Để CBLP khi về các tỉnh có thể chủ động
công tác, phát huy vai trò của những cán bộ tuyến trên khi về cơ sở, trước mỗi
đợt công tác Trung tâm Đào tạo – Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện đều tổ chức những
buổi họp để Ban Giám đốc bệnh viện giao nhiệm vụ cụ thể và động viên tinh thần
các CBLP đồng thời tập huấn cụ thể về quy trình luân phiên, quy trình tổ chức
các khoá đào tạo, tập huấn và các phiếu khảo sát, đánh giá thực trạng, báo cáo
cuối đợt… cần phải hoàn thành khi đi luân phiên.
Không chỉ dừng
lại ở việc cử các bác sỹ, điều dưỡng luân phiên trợ giúp tuyến dưới trong lĩnh
vực lâm sàng và cận lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai còn mở rộng mô hình luân phiên
bằng hình thức cử các cán bộ tăng cường trong lĩnh vực sửa chữa, bảo dưỡng máy
móc trang thiết bị y tế, quản lý bệnh viện. Nhờ đó mà ở một số bệnh viện, có
những trang thiết bị tưởng chừng như đã bị “bỏ xó” nhiều năm, chuẩn bị mang đi
thanh lý; Nay cán bộ luân phiên của BVBM về, chúng đã được “hồi sinh” được trở
lại với sứ mệnh của nó, tham gia vào các hoạt động chuyên môn, phục vụ công tác
khám chữa bệnh cho chính đồng bào mình!
Trong việc xây
dựng kế hoạch, phối hợp với Phòng Tổ chức cán bộ cử cán bộ đi luân phiên, Trung
tâm đào tạo – chỉ đạo tuyến luôn chú trọng đến tính chất phối kết hợp – tính
liên hoàn giữa chuyên ngành, tạo điều kiện để CBLP có thể phối hợp chặt chẽ với
nhau trong công tác chuyên môn, đem lại hiệu quả cao nhất cho tuyến dưới. Ví
dụ: tại BVĐK tỉnh Bắc Giang, khi thấy BV đã có CBLP của Viện K luân phiên về hỗ
trợ trong lĩnh vực ngoại khoa điều trị ung bướu, BVBM liền bổ sung CBLP của
Trung tâm Y học hạt nhân và điều trị ung bướu về hỗ trợ 2 lĩnh vực nội khoa
trong điều trị ung thư (hoá trị liệu và xạ trị liệu), nhờ đó các bộ khoa Ung
bướu BV Bắc Giang có thể phát triển đồng
thời, cân đối cả 2 lĩnh vực. Với mục tiêu duy trì và hỗ trợ cho lĩnh vực điều
trị ung bướu, trong quý 2 – 2009, BVBM tiếp tục cử CBLP của Trung tâm Giải phẫu
bệnh tế bào bệnh học – là lĩnh vực rất gắn bó với chuyên khoa ung bướu) luân
phiên về BVĐK tỉnh Bắc Giang.
Để động viên
tinh thần cho các cán bộ luân phiên, Ban lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai đã tạo
điều kiện tối đa cả về tinh thần lẫn vật chất cho các cán bộ luân phiên. Bệnh
viện đã họp với 11 Sở y tế của 11 tỉnh nơi cán bộ Bệnh viện Bạch Mai đến hỗ trợ
để Ký biên bản thỏa thuận hợp tác. Tinh thần của Bản thỏa thuận: Đối với các
bệnh viện đón nhận cán bộ Bệnh viện Bạch Mai cần tạo điều kiện để cán bộ luân phiên hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Về phía Bệnh viện Bạch Mai, trực tiếp Giám đốc, Phó giám đốc Bệnh viện cùng
lãnh đạo của các Viện/Khoa/Phòng đã tổ chức đưa và đón các cán bộ đến nơi công
tác để xem xét điều kiện công tác, nơi ăn, chốn ở của cán bộ bệnh viện ở tuyến
dưới. Việc tổ chức chu đáo hoạt động đưa đón đã giúp động viên tinh thần cho
các cán bộ luân phiên. Kết hợp với việc đưa đón, đoàn công tác của Bệnh viện
Bạch Mai cũng khảo sát, đánh giá nhu cầu thực tế của các các bệnh viện tuyến cơ
sở. Trong thời gian cán bộ luân phiên làm việc tại địa phương, Bệnh viện Bạch
Mai thường xuyên duy trì “đường dây nóng” tới các tỉnh, đồng thời cử các các
cán bộ của Trung tâm Đào tạo – Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện hỗ trợ các CBLP
trong công tác tổ chức các khoá đào tạo – tập huấn cho cán bộ các BVĐK tuyến
tỉnh, tạo cơ hội cho cán bộ các BV huyện/thị trong địa bàn cũng được tham dự
nhằm phát huy hiệu quả sâu – rộng của Đề
án: xây dựng bài giảng, chuẩn bị tài liệu và công cụ giảng dậy, triệu tập học
viên, để mở các lớp đào tạo cho học viên của các bệnh viện tuyến tỉnh và tuyến
huyện.
Bệnh viện cũng
đảm bảo đầy đủ các chế độ lương thưởng cho các cán bộ luân phiên; trong quá
trình công tác tại cơ sở, bệnh viện cũng đã vận dụng tối đa quy chế khen
thưởng, xét nâng lương trước thời hạn đối với những cán bộ có thành tích xuất
sắc, được các bệnh viện tuyến dưới biểu dương.
Đề xuất
Thực tiễn qua
2 đợt cử cán bộ luân phiên về cơ sở, Bệnh viện Bạch Mai xin đề xuất một số ý
kiến để phù hợp với tình hình thực tế của bệnh viện và cơ sở. Thời gian luân
phiên 3 tháng/một lĩnh vực có thể chuyển giao những kỹ thuật tương đối đơn
giản. Để phát huy tối đa các uy thế của cán bộ đi tăng cường thời gian cố định
là 3 tháng nhưng trong một số lĩnh vực nên mềm dẻo cử 2 cán bộ luân phiên tiếp
sức như vậy sẽ tạo cho họ phát huy tốt nhất sở trường của mình và tại các tuyến
trung ương các bác sỹ tăng cường có thể tiếp tục học tập nâng cao về chuyên môn
cũng như các hoạt động khác tại bệnh viện trung ương và thực hiện các kỹ thuật
chuyên sâu. Các lĩnh vực hỗ trợ chuyên môn của từng bệnh viện có thể phát huy
tối đa cho một tỉnh nhưng tránh chồng tréo, chuyển giao tăng cường đến đâu phát
huy hiệu quả tối đa đến đó và sau khi chuyển giao kỹ thuật thì cơ sở tuyến dưới
có thể tự thực hiện được để đảm bảo tính bền vững của dự án. Bộ Y tế tạo điều
kiện để tuyến dưới có đủ các thiết bị thiết yếu nhằm giúp các thầy thuốc có
điều kiện thực hành tại cơ sở. Song song với công tác đào tạo nâng cao năng lực
của tuyến dưới, công tác truyền thông cũng cần phải đồng hành để tuyên truyền
sâu rộng cho quần chúng nhân dân địa phương biết về hoạt động của các cán bộ
luân phiên cũng như năng lực của y tế cơ sở được nâng cao, xây dựng lòng tin
của nhân dân địa phương đối với y tế tuyến địa phương, họ sẽ không vượt tuyến lên
tuyến trên, từ đó, góp phần thực hiện chủ trương giảm tải tuyến trên của Bộ Y
tế.
TS.BSCC Nguyễn Quốc Anh – Phó giám đốc BVBM
Thành viên BCĐ Đề án 1816 – Bộ Y
tế
