Lựa chọn đúng
Chương
trình hỗ trợ cán bộ y tế chuyên khoa về nông thôn của Úc hướng đến 3
mục tiêu: Tăng cường cung cấp dịch vụ y tế chuyên khoa theo nhu cầu của
người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa; Hỗ trợ thầy thuốc chuyên
khoa về vùng nông thôn cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh tại những
địa bàn hiện chưa có; Tạo điều kiện để cán bộ y tế địa phương và thầy
thuốc chuyên khoa chia sẻ kiến thức, kỹ năng nhằm giúp cán bộ y tế tại
chỗ tiếp tục hỗ trợ bệnh nhân trong điều trị sau khi các thầy thuốc
chuyên khoa rời khỏi địa bàn…
Để
Chương trình thành công, Úc thành lập Ban cố vấn quốc gia tại Trung
ương, thành phần gồm: đại diện của Hội chuyên ngành TW, đại diện của
một số vụ chức năng thuộc Bộ Y tế, đại diện của các hiệp hội khác có
liên quan. Thành viên của Ban cố vấn phải nắm rõ mục tiêu của Chương
trình và phải am hiểu thông tin về thực trạng cung cấp dịch vụ CSSK tại
vùng sâu, vùng xa.
Tại
mỗi ban thành lập Tổ tư vấn, thành phần gồm có: đại diện của hội chuyên
ngành thuộc bang, đại diện của cơ quan quản lý nhà nước về y tế tại
bang, đại diện Hội thầy thuốc đa khoa địa phương, đại diện của các bệnh
viện trong bang và đại diện của cộng đồng. Ngoài ra, tại mỗi bang còn
thành lập một đơn vị giữ quỹ do Bộ Y tế lựa chọn (có thể là một tổ
chức, cũng có thể là một hội nào đó thuộc ngành y).
Xác định nhu cầu của địa phương cần hỗ trợ
Là
khâu đặc biệt quan trọng và là kinh nghiệm thực hiện thành công chương
trình của Úc. Bộ Y tế, với sự hỗ trợ của Ban cố vấn Trung ương và Tổ tư
vấn của mỗi bang hàng năm đều xác định và công bố rộng rãi danh sách
các địa phương hoặc nhóm các địa phương theo thứ tự cần ưu tiên hỗ trợ
đối với từng chuyên khoa. Để xác định được bản danh sách này, Ban cố
vấn Trung ương và Tổ tư vấn bang phải phân tích các khoảng trống trong
cung ứng dịch vụ y tế theo chuyên khoa tại từng địa phương, xác định
các loại hình dịch vụ cần cung cấp và nghiên cứu khả năng lồng ghép
nguồn lực của Chương trình với các chương trình hỗ trợ y tế cho vùng
sâu, vùng xa và nông thôn khác.
Các
địa phương được xét hỗ trợ phải là địa phương thuộc vùng sâu, vùng xa
theo tiêu chí của hệ thống phân loại chuẩn của quốc gia và phải có đủ
điều kiện về nhân lực để phối hợp với bác sĩ chuyên khoa triển khai
được dịch vụ tại chỗ. Mỗi năm, sau khi đã xác định được danh sách này,
Bộ Y tế sẽ thông báo công khai trên website của Bộ để thu hút sự quan
tâm đáp ứng của các cá nhân/tổ chức chuyên khoa. Cá nhân/tập thể quan
tâm sẽ dựa vào thông báo trên để xây dựng đề xuất kế hoạch hỗ trợ và
gửi nộp cho các cơ quan chức năng. Người nộp bản đề xuất có thể là
thầy thuốc chuyên khoa hoặc đại diện của tổ chức/đơn vị có quan tâm đến
việc cung cấp dịch vụ chuyên khoa cho những vùng khó khăn có sử dụng
nguồn kinh phí do Chính phủ tài trợ. Cá nhân/tổ chức/đơn vị nộp đề xuất
sẽ được Đơn vị giữ quỹ của Chương trình tại mỗi bang hướng dẫn viết đề
xuất theo mẫu chuẩn nhằm đảm bảo đáp ứng được các yêu cầu cơ bản trước
khi chuyển đến Ban cố vấn xét duyệt.
Sau
khi bản đề xuất được chấp thuận, Đơn vị giữ quỹ sẽ ký hợp đồng với cá
nhân/tổ chức. Từng cá nhân sẽ ký bản thỏa thuận với Chính phủ về vùng
sâu, vùng xa làm việc theo thời gian, địa điểm sau khi đã có sự đồng
thuận. Trong mỗi đợt được điều động, mỗi thầy thuốc có thể đến một hoặc
nhiều địa phương. Trong một năm, mỗi thầy thuốc có thể về địa phương từ
một đến hơn 10 đợt. Thời gian cung cấp mỗi dịch vụ chuyên khoa tại từng
địa phương dài hay ngắn tùy thuộc vào các yếu tố: nhu cầu của địa
phương, kinh phí của Chương trình, chất lượng cung ứng dịch vụ tại địa
phương, khả năng tự cung cấp tài chính của địa phương (không cần đến
tài trợ của Chính phủ) và khả năng thu xếp về thời gian làm việc ở
tuyến dưới của thầy thuốc chuyên khoa.
Kinh
phí hỗ trợ của Chính phủ cho Chương trình này bao gồm: chi phí đi lại,
tiền ăn, ngủ tại địa phương, thuê và vận chuyển thiết bị, cơ sở vật
chất (nếu cần), tiền lương trong thời gian về địa phương công tác, chi
phí hành chính liên quan. Đối với kíp đi kèm (nếu địa phương không có
cán bộ), Chương trình chỉ chi trả chi phí đi lại. Chương trình không
chi trả tiền lương cho êkíp đi kèm vì theo quy định chung, địa phương
phải chịu trách nhiệm bố trí nhân lực hỗ trợ thầy thuốc/bác sĩ chuyên
khoa về tác nghiệp tại địa phương.
Về
theo dõi giám sát, mỗi thầy thuốc được điều động trong thời gian công
tác tại địa phương có trách nhiệm phải báo cáo với các đơn vị chức năng
về kế hoạch công tác đã được phê duyệt, kết quả công tác và các khó
khăn gặp phải. Bộ Y tế cùng các đơn vị chức năng tiến hành kiểm tra
định kỳ với các dịch vụ chuyên khoa được cung cấp tại địa phương nhằm
đảm bảo Chương trình triển khai có hiệu quả.
Minh Hạnh – Mỹ Hạnh
(Viện Chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế)
Theo nguồn: www.suckhoedoisong.vn
